Toelichting bij ‘Literair vertalen als herscheppende kunst’

Literair vertalen als herscheppende kunst

De voornaamste aspecten, een ideale methode en een cursus.

E-book inclusief cursus in één pdf-bestand. Download hier de inhoudsopgave (pdf).

De eerste 8 hoofdstukken geven inzicht in wat literair vertalen als herscheppende kunst inhoudt en wat er allemaal wél en juist níet voor nodig is. Hoofdstuk 9 vormt de cursus-op-afstand.

Kernpunten

1. Bestemd voor voor beginnende vertalers, ervaren vertalers, docenten, coaches en mentoren
2. Geschikt voor alle talencombinaties met Nederlands als doeltaal
3. De in het E-book opgenomen cursus (p. 88-117) kun je doen waar en wanneer je zelf wilt
4. Het E-book (pdf)  van ca. 124 pagina’s  is te downloaden op VertaalVerhaal

Beginners met talent en een goede kennis van de brontaal kunnen met behulp van dit E-book-met-cursus een uitstekende start maken als literair vertaler.

Ervaren vertalers kunnen er hun creatieve kant mee versterken. Hetzelfde geldt voor bestaande, voornamelijk ambachtelijke opleidingen. Docenten, coaches en mentoren kunnen het E-book benutten als leerboek of richtsnoer.

Je kunt de gepropageerde manier van literair vertalen zelf uitproberen aan de hand van mijn opstel Optimale overgave aan het onbewuste. Het resultaat zal je verbazen!

Wil je weten waarom ‘affiniteit’ voor echt literair vertalen zo belangrijk is, lees dan: Affiniteit!

Wil je weten of je talent voor literair vertalen hebt? Lees dan eens dit opstel uit het E-book: Talent voor literair vertalen?

Details

• Het E-book inclusief cursus is één groot pdf-bestand met inhoudsopgave
• De ideale duur van de erin opgenomen cursus: ca. 6 maanden, ca. 25 uur per week
• Het omvangrijke stappenplan bevat op uitgekiende momenten verwijzingen naar de literatuur
• Als je de cursus doet, selecteer je zelf drie boeken die jou echt liggen voor de zo essentiële affiniteit
• Naast feedback van jezelf en van vrienden, kun je feedback vragen aan deskundigen, het stappenplan geeft dat aangaande geen namen wel adviezen.

Aan te schaffen als je de cursus wilt doen:

• Renkema, Schrijfwijzer (de kleine is voldoende)
• Langeveld, Vertalen wat er staat
• Van Dale, groot woordenboek van de Nederlandse taal
• Een goed woordenboek Brontaal-Nederlands
• Een goed woordenboek van Brontaal-Brontaal

Expertisecentrum Literair Vertalen

Na de cursus kun je bij het ELV terecht voor informatie over aanvullende cursussen en bemiddeling voor een mentoraat. Om voor een mentoraat in aanmerking te komen dien je wél een contract voor een literair werk te hebben.
Expertisecentrum Literair Vertalen

Meer over het cursusdeel (p. 88 – 117)

Voor een cursus-op-afstand als deze moet je goed zelfstandig kunnen werken. Je leidsman is het stappenplan.

Je kiest zelf, aan de hand van het stappenplan, de drie boeken waaruit jij gaat vertalen. Dat gebeurt op grond van je affiniteit ermee, want zonder grote affiniteit is echt literair vertalen onmogelijk. Alles in het stappenplan en de begeleidende literatuur is erop gericht je middels een optimale methode te leren vertalen als herscheppend literair kunstenaar, inclusief ambachtelijke vaardigheden.

De cursusduur is uiteraard afhankelijk van de eigen werkzaamheid. In het begin zul je meer tijd kwijt zijn aan het bestuderen van de literatuur, later meer aan het vertalen zelf. Het stappenplan geeft de optimale weg aan. Je dient je studie- en oefenuren zoveel mogelijk te spreiden over de week.

Als maximum duur raad ik aan drie maanden per module. Dit is omdat leerprocessen verzanden als ze te lang duren.

Over het ontstaan van de cursus en de aanpak

Het idee voor deze uitgebreide cursus literair vertalen ontstond tijdens minoren literair vertalen die ik in 2013 en 2014 aan ITV-Hogeschool gaf. Uitgangspunten en methode bleken zo succesvol dat ik het plan opvatte een cursus-op-afstand te maken met vergelijkbare uitgangspunten, maar dan inclusief focus op ieders specifieke talent, en met extra aandacht voor de inleving en het herscheppende aspect.

Al in 2013 schreef ik diverse opstellen voor dit E-book en deze cursus, o.a. ook ambachtelijk getinte, want elke kunst, dus ook literair vertalen, heeft ambachtelijke kanten. Allerlei verfijningen en verbeteringen bleken onderweg mogelijk. Hierdoor is deze cursus uitgegroeid tot een excellent hulpmiddel op de weg naar literair vertalen als herscheppende kunst.

Cursisten volgen zoveel mogelijk wat ik de ‘natuurmethode’ noem, en doorlopen elk hun geheel eigen, individuele leerproces. Literatuur en regels dienen niet geleerd, maar uitsluitend begrepen en passief onthouden te worden – als mogelijkheden, controlemiddelen en reminders, dus juist níet als klakkeloos op te volgen voorschriften.

Ieder met talent voor literair vertalen kan dankzij deze cursus uitgroeien tot een voortreffelijk herscheppend literair vertaler.

B.K.