Tijdschrift Teef
literair-filosofisch magazine
Interessante bijdragen vind je hier
waaronder mijn gedicht ‘De monnik, de gringo en de indianen’
‘Zwanen paren bij het leven…’ als e-book
‘Zwanen paren bij het leven…’ is leuk. Je kunt het niet lezen zonder geregeld in lachen uit te barsten. Voor liefhebbers van taal-is-leuk-boekjes is ‘Zwanen…’ dan ook een must.
En nu is er eindelijk de e-book-versie
Ik begon ‘Zwanen paren bij het leven…’ ooit om zelf een betere ondertitelaar te worden. Fouten maken bij het ondertitelen was onvermijdelijk, maar reeds bekende fouten maken, dát was te voorkomen.
De collectie groeide, en hij werd steeds leuker en leerzamer. De fouten bleken in categorieën onder te brengen, handig om aan je zwakke kanten te werken.
‘Zwanen paren bij het leven…‘ heeft niets van zijn leuke leerzaamheid verloren. Achterliggende oorzaken van ondertitelfouten zijn namelijk nog altijd: het gebrek aan tekstruimte waarmee ondertitelaars meestal te maken hebben, en de tijdsdruk waaronder ze werken vanwege deadlines. En vaktechnisch is er nog altijd gebrek aan inleving, gebrek aan goed omzetten in soepel Nederlands, en een blijven hangen in Vertaliaans en Engerlands,
Hier en daar heb ik in deze editie opmerkingen toegevoegd met een *. Daarin verklap ik nu welke blunders ikzelf heb begaan. We begaan ze allemaal.
Behalve leuk en leerzaam is ‘Zwanen…’ ook een oproep. Ondertitels zijn onze meestgelezen teksten. We besteden miljoenen aan de bestrijding van armgeletterdheid, en aan de taalverwerving van nieuwe Nederlanders. En we verwaarlozen het goedkoopste leer- en onderhoudsmiddel van onze taal: de ondertiteling! ‘Zwanen…‘ is een pleidooi voor verbetering van het ondertitelklimaat.
B.K.
Het nieuwe e-book inkijken en kopen kun je hier
E-book Wegen in het onderweg verschenen
In 2022 is mijn in eigen beheer uitgegeven bundel Wegen in het onderweg
ook als e-book verkrijgbaar.
Wil je er meer over weten, neem dan een kijkje hier
Gedicht ‘Museaal’ genomineerd voor Amai-award
Mijn gedicht ‘Museaal’ – uit de bundel Wegen in het onderweg – is genomineerd voor de Amai-award. Het mooist is het op mijn instagram-account.
In 2019 verschenen: Wegen in het onderweg
Gedichtenbundel van Bartho Kriek
Wegen in het onderweg, eigen-beheeruitgave 2019, ingenaaid, € 20,-
Vormgeving: Marc Vleugels | ISBN 9789090323374
Voorflap
De gedichten in Wegen in het onderweg nodigen uit tot rondreizen in de magische wereld van het menselijk innerlijk.
Impressies van wolken, bomen en andere natuurverschijnselen, grote voorbeelden uit de kunsten, en herinneringen en muziek roepen de grote stem in ons op.
meer/minder...
In ons, want het is steeds in samenspraak met de lezer dat we met de geleidelijk speelsere dichter ontdekkingen doen, schatten vinden en herstelwerkzaamheden verrichten.
Alles draait in deze bundel om exploratie. Elke afdeling draait om het gedicht in het middelpunt ervan, en de hele bundel om het centrale deel dat gevormd wordt door het bezwerende gedicht ‘De tuin’.
Het achterliggende verhaal
Na HTS Werktuigbouw en studie Neerlandistiek aan de UvA was ik in 1976 literair vertaler geworden, en twaalf jaar later romanschrijver. Meer dan 35 jaar beperkte ik me tot notities voor gedichten, mijn rijkdom van het onvoltooide, en hield die, op een enkele uitzondering na, angstvallig geheim.
Totdat ik voorjaar 2016, midden in een vervolg op mijn roman Hollandse fado, een documentaire zag over Jaap van Zweden.
meer/minder...
‘Waarom,’ zo vroeg een interviewer hem, verliet je in vredesnaam je prominente positie van eerste violist bij het Concertgebouworkest voor een aanstelling als dirigent van dat, met alle respect, toch bescheiden Orkest van het Oosten?’
‘Omdat ik dat altijd heb willen doen,’ zei Jaap, `dirigeren.’
Terwijl ik Jaap van Zweden die woorden hoorde uitspreken, veranderde mijn leven.
Diezelfde avond nog borg ik de papierwinkel van mijn half-affe roman weg en haalde mijn honderden vergeelde blaadjes met notities voor gedichten tevoorschijn, vastbesloten de volgende ochtend te beginnen aan de uitwerking ervan. De volgende dag en alle dagen daarna kreeg ik zo veel invallen en nieuwe ideeën dat ik nog altijd niet eens aan die oude aantekeningen toegekomen ben. Hoe dan ook, sinds maart 2016 doe ik dagelijks wat ík altijd heb willen doen.
Dat jaar kwam mijn gedicht Klee in de Turing-top-100 en dus in het Turing-boekje Toch, nachtegaal, zing voort!, in 2017 maakte ik met vier gedichten mijn echte poëziedebuut in het novembernummer van Het Liegend Konijn, en in 2019 verscheen mijn eerste bundel, Wegen in het onderweg.
Paul Auster – De New York Trilogie
Ergens in 1987, in mijn vorige leven als vertaler, kreeg ik van Emile Brugman, toen redacteur bij de AP, drie dunne boekjes aangeboden van de nog vrij onbekende Amerikaanse schrijver Paul Auster: City of Glass, Ghosts en The Locked Room. Brugman was onder de indruk, en ik bleek ook vatbaar voor de Auster-koorts.
Het werden mooie boekjes met omslagen van Jeroen Henneman, net als ik een oud-Mendelier. Vond ik een leuk detail.
En ik ontmoette Paul op een bijeenkomst in Rotterdam, georganiseerd door Michaël Zeeman. De kennismaking was interessant maar kort, want Paul werd bestormd door allerlei idolate langharige jonge dames.
En nu, meer dan 30 jaar later, gaat De New York-trilogie de weg van Philip Roth’ essays, Endo’s Samoerai en de Daodejing, allemaal vertalingen die ik kan herzien voor nieuwe lezers. En ik heb nog lol in dat herzien ook.
Waarom ik na De New York-trilogie geen andere boeken van Auster vertaald heb?
De Auster-koorts was geweken en andere virussen hadden me te pakken gekregen.
Laozi, Daodejing – uitgebreid herziene herdruk bij Synthese
Lees hier… de inleiding en fragmenten van alle 81 hoofdstukken
Meer erover hier.
Philip Roth, Waarom schrijven , de Bezige Bij
Tweederde van mijn allereerste vertaling uit 1977 is erin opgenomen.
Hier vind je enkele inkijkjes in het werk van Roth die bovenkwamen nadat De Taalstaat me had gebeld voor de radiouitzending die wat mijn medewerking betreft niet doorging.
E-book Literair vertalen als herscheppende kunst
Het E-book is gratis te downloaden op VertaalVerhaal.
Hier kun je er meer over lezen.
Endo, De samoerai, na 34 jaar herzien en herdrukt
Ishiguro, Nobelprijs 2017
Kazuo Ishiguro, van wie ik met overgave Vergeten reus, De rest van de dag, Laat me nooit alleen en De troostelozen vertaalde, heeft de Nobelprijs 2017 gekregen.
Wat prachtig voor de onnadrukkelijke, subtiele literatuur van traagheid en details en onderhuidse, emotionele werking, kortom, voor de echte literatuur!
Een item met interview gemaakt voor het Canvas-programma Terzake:
Lees mijn opstel waarin ik het vertaalproces bij Vergeten reus minutieus volg: ‘Optimale overgave aan het onbewuste’
Lees ook: Waarom ik Ishiguro’s mooiste bijna níet had vertaald
Mijn grote literaire liefde Faulkner
William Faulkner wilde ik zo ongeveer zíjn, omdat dat niet kon, wilde ik hem altijd al vertalen. Na een vertaalpauze van vijf jaar, viel ik op een dag bij de uitgever binnen en zei: ‘Ik wil Absalom, Absalom! vertalen. Nou ja, ik moest eerst even (ruim een jaar werk) The Sound and the Fury doen, kreeg mede door die vertaling in 2011 de Nederlands Letterenfondsprijs voor mijn vertaaloeuvre, en daarna kon het dan gebeuren:
Absalom, Absalom!
Faulkners magnum opus
een boek dat je nooit meer loslaat:
Over de in 2012 verschenen Nederlandse vertaling
enola.be
Cutting Edge – (dit bestand is tijdelijk niet beschikbaar, BK)
Literair Nederland
De Groene Amsterdammer: ‘Wie het Amerika van toen en dat van nu
beter wil begrijpen kan niet om Absalom, Absalom! heen.’
William Faulkner, Het geluid en de drift (Atlas 2010)
Lees ook: ‘Over de eerste zin van Het geluid en de drift’