4 gedachten over “Artikelen en interviews over ondertitelen”

1. Dag Bartho,

   Met zeer veel belangstelling je artikel uit 2001 in de VPRO-gids gelezen.
   Ik vraag me nu het volgende af: in de jaren ’80, ’90 en ’00 zijn er onnoemlijk veel ondertitels gemaakt voor series en programma’s die toen op TV kwamen. En die hadden de uitstekende kwaliteit die jij beschrijft. Zijn al die ondertitels verloren gegaan? Of is daar nog iets van een database van?
   Het komt namelijk regelmatig voor dat oude series opnieuw uitgebracht worden op Blu Ray, maar dan zonder Nederlandse ondertitels. Terwijl die series gewoon op TV mét ondertitels te zien zijn geweest. Ik noem als voorbeelden “Family Ties” en “Cheers”. Alleen verkrijgbaar in het Engels.
   Je zou denken: als die schatkamer van al dat werk uit die tijd toch eens ontsloten zou kunnen worden… Voor een beetje handige computeraar is dat zelfs gemakkelijk in te voegen in die Engelse versies. Mits je maar de hand zou kunnen leggen op dat oude materiaal. Of was dat toen soms helemaal niet digitaal?
   Ik hoor het graag.

   Fred Commissaris.

   1. Beste Fred,
      Dank voor je reactie.
      Allereerst bleek die uitstekende kwaliteit achteraf ook weer niet zó uitstekend. Dus schatkamer blijkt nu enigszins overdreven. Mijn stuk was ook vooral bedoeld als waarschuwing: laat het niet nóg slechter worden. Of: maak de subsidies voor armgeletterden niet nóg belangrijker waar dat niet nodig is, enz.
      Voor zover ik weet worden oude ondertitelvertalingen op grote schaal hergebruikt. Een redacteur gaat er nog eens doorheen om er fouten uit te halen en alles aan te passen aan nieuwe regel- en taalmodes.
      De positie van de ondertitelvertaler is misschien iets verslechterd, vergelijk je het met de NOS- en NOB-tijd dan is de achteruitgang erg groot.
      Wat wél heel mooi is: de aansluiting, enkele jaren terug, van de ondertitelaarsbond bij de Auteursbond, al zouden meer praktiserende ondertitelaars lid moeten worden.
      Met vriendelijke groet,
      Bartho

      1. Hallo Bartho,

         Bedankt voor je razendsnelle respons. Jij zult inderdaad het beste kunnen oordelen over de vermeende kwaliteit van die subtitels uit de oude doos. Ik spreek uitsluitend als consument van die ondertitels en mijn indruk van toen was goed.
         Er zijn heden ten dage volgens mij vooral grote verschillen in kwaliteit: enerzijds heb je de grote bioscoop blockbusters die gewoon supergoed ondertiteld zijn en anderzijds zijn daar de Netflix series en Discovery en NatGeo programma’s die op een uitrekening moeten en vaak haastig gedaan lijken. Die vertalers worden volgens mij uitgeknepen: daar lees je ook weleens iets over.
         Als jij zegt dat die oude subs hergebruikt worden, dan moeten ze dus wel digitaal zijn. Zijn die bestanden eigendom van omroepen? Zijn die wellicht te koop? Want dat ze gemoderniseerd zouden moeten worden is zeker, maar de basis is er dan al.
         Ik vind dat ondertitelwereldje enorm interessant.
         Met vriendelijke groeten,

         Fred.

         1. Beste Fred,
            Ze zijn er, die oude bestanden, en de ondertitelbedrijven wisselen ze onder elkaar ook uit. Ondertitelaars hebben in de meeste, niet alle, gevallen getekend dat ze van hun rechten afzien, maar het is de vraag of dat wettelijk wel klopt. Ondertitelaars ontvangen via Lira wél wat geld voor heruitzendingen, als ze kunnen aantonen dat het hun ondertitelvertalingen betreft.

            Met vriendelijke groet,
            Bartho Kriek

Reacties zijn gesloten.